23.07.2021

Artikel uit Eyeline: Hoe de passie voor het vak tot een uniek museum leidde

Schermafbeelding 2021 07 23 om 10 23 16

In de rubriek ‘apoob&ik’ zetten we graag één van onze leden in de kijker.
vandaag laten we Jan van Ommeslaeghe aan het woord die zijn liefde voor het vak naar een hoger niveau tilde met een heus brillenmuseum, uniek in belgië.

Hoe ben je in het vak gerold?

Mijn ouders hadden een optiekzaak, maar ik ging na mijn humaniora industrieel ingenieur studeren. Na 2 jaar studeren ben ik toch naar het IORT gegaan om het vak te leren en daar heb ik ook mijn vrouw Ilse ontmoet. Samen met haar heb ik de winkel van mijn ouders in Oudenaarde overgenomen toen zij met pensioen gingen. Mijn vader had overigens ook een passie voor telescopen en verrekijkers, dat hebben we een aantal jaren geleden vertaald in een speciaalzaak voor opti- sche instrumenten, Natuurkijkers.be, die schuin tegenover de optiekzaak gelegen is.

Waarom vind je het belangrijk om lid te zijn van APOOB?

APOOB zorgt ervoor dat onze belangen verdedigd worden, dat wij, als opticien-optometristen, een stem en slagkracht hebben bij de verschillende instanties. Denk maar aan de beroepserkenning, de coronamaatregelen, het RIZIV.

Ons beroep is zo veelzijdig: we zijn medisch bezig, maar ook met mode en trends, we zijn hulpverleners, maar ook tech- niekers. Het is onze taak om de juiste oplossingen te vinden voor onze klanten. Net daarom is het belangrijk om ontzorgd en ondersteund te worden door de beroepsvereniging, zodat wij vooral met onze klanten kunnen bezig zijn.

Vanwaar het idee om een brillenmuseum op te zetten?

Het begon allemaal met het jaarlijks evenement ‘Winter- warmte’ van de lokale handelaars in Oudenaarde. De afgelopen edities hadden we bijvoorbeeld al eens met de tekenacademie kunstwerken gemaakt met brillengla- zen, getoond hoe brillenglazen geslepen worden enz. We waren op zoek naar een nieuw idee. Mijn vader had al een kleine collectie antieke brillen. Daarnaast is er ook de ver- wantschap tussen de stad Oudenaarde en de bril, er staat reeds sedert de Middeleeuwen een bril op ons wapenschild. En zo ontstond het idee voor een museum, dat overigens een schot in de roos bleek. We hebben meer dan 2000 bezoekers over de vloer gehad. Door het grote succes hebben we het jaar daarop de tentoonstelling ‘De bril in de kunst’ gecreëerd, die ook een groot succes werd.

Het museum vertelt de geschiedenis van de bril?

Inderdaad, meer dan de helft van de bevolking draagt een optische bril, en bijna iedereen een zonnebril, en toch kent bijna niemand het verhaal achter de bril die nochtans een zeer lange en boeiende geschiedenis kent. De bril bestaat namelijk al sinds de 12de eeuw, toen slechtziende Italiaanse monniken een leessteen als vergrootglas gebruikten om bij het ouder worden hun boeken nog te kunnen lezen. Deze leesstenen werden vervaardigd uit het kristal ‘Beril’, vandaar de naam ‘bril’. Rond 1285 kwamen ze in de buurt van Venetië op het idee om 2 leesstenen in houten of benen vattingen te plaatsen die ze met een klinknagel verbonden om zo voor de ogen te houden, de klinknagelbril. De oudste afbeelding van zo’n bril is te zien op een fresco uit 1352 in een kerk in Treviso, Italië. De bril raakte door de boekdrukkunst breder verspreid, steeds meer mensen begonnen te lezen en brillen werden dus ook steeds meer nodig. In onze tentoonstelling kon je reproducties zien van een heel aantal historische kunstwer- ken waarop brillen te zien zijn.

Hoe is de bril stadssymbool van Oudenaarde geworden?

Door een oude legende die teruggaat naar Keizer Karel die Oudenaarde bezocht. De stadswachter die op uitkijk stond, Hanske De Krijger, had hem echter niet zien aankomen, omdat hij volgens de legende in slaap gevallen was nadat hij te veel Oudenaards bier had gedronken. Nadien zou Kei- zer Karel ‘als straf’ de stad opgedragen hebben om ofwel een slaapmuts ofwel een bril op het wapenschild te plaatsen, en gelukkig kozen ze voor de bril. Het is een prachtige legende, maar de waarheid is dat het de gotische letter A voorstelt van Audenaerde waarin men een bril zag en die als herkennings- symbool ook op het Oudenaards zilverwerk en de wandtapij- ten gebruikt werd.

Hoe gaat het verder met het brillenmuseum?

Het is mijn droom om naast de musea in o.a. Amsterdam, Londen, Duitsland en Japan ons eigen permanent brillenmu- seum in België te hebben. Er valt zoveel te vertellen over de bril, over hoe de brillenmode evolueerde door de jaren heen, over de verschillende materialen waaruit brillen vervaar- digd zijn, denk maar aan schildpad en walvis. En wist je dat de pilootbril eind jaren dertig op vraag van het Amerikaanse leger werd gemaakt door Bausch + Lomb? We zijn dus nog lang niet uitverteld.

Heeft u oude brillen in uw bezit en wil u die graag uitlenen om eventueel ten toon te stellen in het toekomstige bril- lenmuseum? Neem dan vrijblijvend contact op met Jan Van Ommeslaeghe via optiek@vanommeslaeghe.be

----

Jan Van Ommeslaeghe:

  • Heeft samen met echtgenote Ilse al meer dan 25 jaar een optiekzaak in Oudenaarde
  • Heeft ook een speciaalzaak met telescopen en ver- rekijkers Natuurkijkers.be
  • Zette het levenswerk van zijn ouders verder
  • Opende in 2018 een pop-up brillenmuseum met meer dan 2000 bezoekers
  • APOOB-lid sinds jaar en dag
Schermafbeelding 2021 07 23 om 10 24 27